تصویرسازی در عکاسی

تصویرسازی در عکاسی

روزنامه‌ها غیر از انتشار خبر و گزارش، مقاله‌هایی را چاپ می‌کنند که ارتباطی به خبر ندارند. مثلاً «بیماری آلزایمر چیست؟»، «بررسی عوامل گرانی میوه»، «آیا ریزش مو ارثی است؟»، «وضعیت کودکانی که پدر و مادرشان کار می‌کنند.»، «افزایش افسردگی در میان جوانان».

در گذشته بیشتر روزنامه‌ها برای مصور کردن چنین مقاله‌هایی از طراحی یا نقاشی استفاده می‌کردند، اما امروزه عکس تقریباً جایگزین نقاشی شده است. بر اساس پژوهش‌ها، سه چهارم روزنامه‌های آمریکا از تصویرسازی عکسی (Photo illustration) استفاده می‌کنند.در روزنامه‌های ما برخلاف آنچه که در مطبوعات جهان رایج است و تعاریف روشنی که برای این قبیل تصاویر ارائه شده، عکاسان مثلاً  تهیه عکس برای مقالة «بیماری آلزایمر چیست؟» سراغ همسایه، همکار یا خویشاوندی سالخورده می‌روند و پرتره‌ای از او تهیه می‌کنند و به سردبیر یا دبیر صفحه ارائه می‌دهند. یا برای تهیة عکسی درمورد مقالة «ارزش غذایی پسته» عدسی دوربین را متوجه بخشی از مغازة آجیل‌فروشی نزدیک دفتر روزنامه‌شان می‌کنند و از پسته عکس می‌گیرند.

فتوژورنالیست‌‌ها همه نوع عکس می‌گیرند اما تنها مقوله‌ای که به آنان توصیه می‌شود این است دست به ساخت و ساز عکس نزنند، چون مقوله «تصویرسازی» است. عکاس مجاز نیست عکس خبری و عکس مستند را دستکاری کند اما در تصویرسازی  برعکس، او مجاز نیست از عکس مستند و واقعی برای مصور کردن مقاله‌هایی که بدان اشاره رفت استفاده کند.

در تصویرسازی، موضوع نقش بازیگر را دارد و حتی فضای عکس نباید واقعی به نظر برسد و بیننده بی‌درنگ باید به تخیلی بودن عکس و فضای آن پی ببرد.

عکس‌های «تصویرسازی» اگر به عکس‌های واقعی شباهت پیدا کند آن را «مستندنما (docudrama)» می‌نامند و کارشناسان معتقدند چاپ این قبیل عکس‌ها به اعتبار نشریه لطمه خواهد زد. حتی اگر در زیرنویس اشاره کنند که «عکس ساختگی است».

اگر بخواهید برای مقاله‌ای با مضمون «خوره‌های تلویزیون» یعنی افرادی که بیشتر وقتشان را به تماشای تلویزیون می‌گذرانند عکسی تهیه کنید. ساده‌ترین راه ـ البته غلط ـ این است که فردی را در جلوی تلویزیون نشان دهیم (عکس مستندنما) در حالی که می‌شود فردی را نشان دهیم که روی مبل نشسته است و تلویزیونی جایگزین سر او شده است. این قبیل عکس‌ها را حتی به کمک نزم‌افزارهایی مانند فتوشاپ می‌توان از تلفیق دو عکس به وجود آورد.

وظیفه فتوژورنالیست‌ها نشان دادن جهان به همان صورتی است که هست و نه بدان صورتی که عکاس تصویر می‌کند. برعکس، تصویرسازی ذهن بیننده را درگیر می‌کند و مفاهیم متعددی را مطرح می‌کند حتی ممکن است چاشنی شوخی هم بدان افزوده شده باشد، عکس یا باید واقعی باشد (عکس‌های خبری) و یا آنچنان ساختگی که خواننده را فریب ندهد.

هیچگاه خواننده را در برزخ میان واقعیت و غیرواقعیت رها نکنید.

از عکس‌های تصویرسازی در صفحه‌های خبر استفاده نکنید.